Kathedraal van St. Jacob
Een uniek monument van de Europese sacrale architectuur
Het enige gebouw in Europa dat volledig met steen is gebouwd
Dit is de enige kathedraal in Europa die volledig is opgetrokken uit steen omdat er geen houten architectonische elementen zijn gebruikt tijdens de bouw. Het is ook het eerste gebouw in Europa dat is gebouwd volgens het unieke principe van gleufplaten (pas vanaf de 19e eeuw zijn gebouwen die volgens dit principe zijn gebouwd te zien) en is het het enige gebouw waarvan het externe volume volledig overeenkomt met de vormen van de interne ruimtes. De Kathedraal van St. Jacob staat ook bekend om zijn iconografische vernieuwingen, waaronder de fries met 74 gebeeldhouwde hoofden (portretten van tijdgenoten van de bouwmeester Juraj Dalmatinac) die een speciale plaats inneemt. Deze fries staat bekend als de meest talrijke en kwalitatief hoogwaardige portrettengalerij die in de vorm van een openbaar monument op een sacraal gebouw in Europa staat tentoongesteld. Een reliëf met de afbeelding van God de Vader met de duif van de Heilige Geest en engelen is aangebracht op het plafond van de doopkapel.
105 jaar bouwwerkzaamheden
De kathedraal werd gebouwd aan de zuidzijde van het centrale stadsplein in de oude stad, op de plek van de voormalige romaanse kerk van St. Jacob. Het idee om een grote kathedraal te bouwen stamde al uit de 13e eeuw, toen Šibenik zijn eigen bisdom en stadsstatus kreeg. De bouw duurde 105 jaar, van 1431 tot 1536, met onderbrekingen. De bouw begon in de Venetiaanse gotische stijl en eindigde in de Toscaanse renaissancestijl.
Oude bouwmeesters: Juraj Dalmatinac, Nikola Florentinac en anderen
De kathedraal van Šibenik is een basiliek met drie schepen van 38 x 14 m en het hoogste punt bevindt zich bovenaan de centrale koepel. Tijdens het eerste decennium van de 15e eeuw werkten de Venetiaanse bouwers Francesco Giacomo, Antonio Busato en Lorenzo Pincino, evenals de Šibenik steenhouwers Andrija Budčić en Grubiša Statčić, aan de bouw van de kathedraal, maar in 1441 werd Juraj Dalmatinac aangesteld als de hoofdbouwer van de kathedraal, die de bouw leidde tot aan zijn dood in 1475. Als meester van de flamboyante gotiek en de grondlegger van de gotisch-renaissance overgangsstijl in Dalmatië, veranderde Juraj Dalmatinac met zijn ideeën het oorspronkelijke concept van de kathedraal en gaf hij er een monumentale betekenis aan. Na zijn dood werd de bouw voortgezet door Nikola Florentinac (Niccolò Fiorentino) in de zuivere renaissancestijl. Aangezien de kathedraal na hem nog niet voltooid was, werd de bouw ervan overgenomen door de Venetiaanse bouwers Bartol en Jacob uit Mestra en de bouwmeester Mestičević uit Zadar.
De doopkapel als de bron van het leven
In het interieur van de kathedraal wordt in het bijzonder de aandacht getrokken door de doopkapel, die qua stijl een originele en creatieve synthese is van twee artistieke uitingen uit de eerste helft van de 15e eeuw, namelijk de late gotiek en de vroege renaissance. De kathedraal is het eerste voltooide gebouw in de renaissancestijl en werd slechts 20 jaar na het echte begin van de renaissance in Toscane gebouwd. De overvloed aan sculpturale decoraties is het meest indrukwekkende kenmerk van de doopkapel en de menselijke vorm is het meest vertegenwoordigd in de decoratieve motieven. Naast de beelden van de vier profeten (waarvan er slechts twee bewaard zijn gebleven) is het hele plafond versierd met reliëfs van engelen, cherubijnenhoofden en het imposante hoofd van God de Vader. Meester Juraj plaatste een drietal mollige en gemodelleerde naakte jongetjes naast de doopvontsteun, die midden in de doopkapelruimte is geplaatst.
'Civitas Sacra - Het interpretatiecentrum van de kathedraal van St. Jacob
Het interpretatiecentrum 'Civitas Sacra – Heilige Stad', gelegen in het middeleeuwse Galbiani paleis, vat de rijke geschiedenis van het bisdom Šibenik op één plek samen en vertelt bezoekers het verhaal van de bijzonderheden van de bouw van de kathedraal van Šibenik, die leidde tot een revolutie in de architectuur van die tijd, de betekenis van dat gebouw voor de geschiedenis van Šibenik, over de culturele uitstraling van de kathedraal die de Šibenik streek eeuwenlang heeft beïnvloed, maar vertelt ook het verhaal over de mensen, de inwoners van Šibenik, die verantwoordelijk zijn voor de bouw van dit imposant bouwwerk.
